ستاد اصلاح زندان‌ها

در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی و به واسطه‌ی موج وسیعی از دستگیری‌های عوامل رژیم پهلوی و همچنین افراد و گروه‌های ضدانقلاب، تبلیغات وسیعی در رسانه‌های بیگانه و بعضی مطبوعات داخلی درباره‌ی وضعیت نامطلوب زندان‌های کشور منتشر شد. (امام خمینی و نهادهای انقلاب، ۵۶)

امام خمینی به آیت‌الله شیخ احمد آذری قمی مأموریت دادند هر چه زودتر به وضع زندانیان رسیدگی نموده، در این مورد سرعت عمل به خرج داده شود تا آنها که مجرم شناخته شده‌اند، نگهداری شوند و کسانی که مجرم شناخته نشده‌اند، با قید کفالت آزاد گردند و ضعف کادر قضایی و بازپرسی دادسرا، مجوز نگهداری متهمین در بلاتکلیفی نمی‌باشد. (صحیفه‌ی امام، ج۸، ۴۹۲)

علی‌رغم این دستورات، تبلیغات ضدانقلاب درباره‌ی زندان‌ها و اوضاع حاکم بر آنها تداوم داشت و امام نیز نمایندگانی جهت رسیدگی به اوضاع زندان‌ها منصوب کردند. (امام خمینی و نهادهای انقلاب، ۵۷ ـ ۵۶)

و در این راستا، آیت‌الله منتظری در سال ۱۳۶۲ به تأسیس ستادی تحت عنوان «ستاد اصلاح زندان‌ها» مبادرت ورزید. ترکیب این ستاد به این ترتیب بود:

1. سید محمد ابطحی
2. محمدی گیلانی
3. سید جعفر کریمی
4. حسن طاهری خرم‌آبادی
5. مهدی قاضی

شورای عالی قضایی در نامه‌ای که متعاقب تأسیس این ستاد برای امام ارسال کردند، خواستار اعلام نظر در این‌باره شدند.

امام در جواب نامه‌ی اعضای شورای عالی قضایی، تأسیس ستاد فوق را تأیید کردند و به این ترتیب ستاد اصلاح زندان‌ها شکل گرفت. (صحیفه‌ی امام، ج۱۱، ۴۵۰)

این ستاد، پس از تأسیس به بازرسی از زندان‌ها پرداخت. ولی درباره‌ی عملکرد و نیز فرجام این نهاد انقلابی، اطلاعی در دست نیست.

منابع

• مرکز اسناد انقلاب اسلامی، فرهنگنامه نهادهای انقلاب اسلامی، مدخل "ستاد اصلاح زندان‌ها" از سهیلا جوانمرد، در دسترس در پایگاه دانشنامه های انقلاب اسلامی و تاریخ ایران، بازیابی: 20 مهرماه 1392.